Nếu bạn quan tâm đến thị trường tài chính thì sẽ thường xuyên thấy thuật ngữ YOY. Vậy, YOY là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số YOY ra sao?
Với những ai làm việc trong lĩnh vực tài chính, YOY là thuật ngữ có lẽ đã quá đỗi quen thuộc. Nó thường được sử dụng để so sánh kết quả tài chính trong cùng một khoảng thời gian. Thông qua chỉ số YOY, chúng ta có đánh giá được hiệu suất kinh doanh của một doanh nghiệp đang cải thiện, giữ nguyên hay xấu đi.
Nếu bạn đang băn khoăn không biết YOY là gì, ý nghĩa và cách tính chỉ số YOY (Year On Year) ra sao thì hãy cùng VnTrader tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục lục
YOY là gì?
YOY là từ viết tắt của cụm từ Tiếng Anh Year Over Year, có nghĩa là năm này qua năm khác. Đây là chỉ số dùng để so sánh kết quả tài chính trong cùng một khoảng thời gian.
Nó có thể áp dụng vào nhiều lĩnh vực tài chính, ngành nghề và quy mô kinh doanh khác nhau. Tuy nhiên, YOY được áp dụng phổ biến trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán.
Hiểu rõ về chỉ số YOY, các bạn sẽ biết được sự tăng trưởng hoặc đi xuống của một tổ chức, công ty. Hoặc là cả một nền kinh tế của đất nước ở một thời điểm nào đó.
Ví dụ: Trong báo cáo tài chính Công ty A quý I năm 2022 chỉ số YOY cao hơn YOY của quý II năm 2020. Thì có nghĩa là Công ty A có chỉ số YOY ở quý II năm 2020 cao hơn so với cùng kỳ năm trước.
Đặc trưng và ý nghĩa của chỉ số YOY
Chỉ số YOY có những đặc trưng và ý nghĩa nhất định. Cụ thể:
Đặc trưng của YOY
YOY giúp bạn có thể đánh giá tổng quan về tình hình hoạt động của doanh nghiệp trong từng giai đoạn. Chẳng hạn, trong báo cáo tài chính năm 2021, doanh nghiệp B chỉ ra những biến động ở mỗi giai đoạn.
Trong năm 2020, doanh nghiệp B cũng có những giai đoạn giống như 2021. Thông qua chỉ số YOY, doanh nghiệp có thể đánh giá được yếu tố chủ quan, khách hàng ảnh hưởng tới sự phát triển đó.
Ý nghĩa của YOY
YOY còn được biết là chỉ số tăng trưởng vô cùng quan trọng trong các báo cáo tài chính. Thông qua đó, doanh nghiệp có thể dễ dàng nhìn thấy được những vấn đề còn tồn động trong kinh doanh.
- Chỉ số YOY giúp doanh nghiệp đánh giá được tình hình kinh doanh thực tế.
- So sánh quá trình tăng trưởng theo tháng, năm hoặc quý của doanh nghiệp.
- Đánh giá lợi nhuận kinh doanh, hiệu suất tài chính đang có chiều hướng xấu hay tốt.
- Xem xét và nhận định YOY để có thể đánh giá được hiệu suất đầu tư của công ty. Từ đó đưa ra những định hướng phát triển bền vững.
Vì sao phải tính toán chỉ số YOY?
YOY là một trong những chỉ số được các nhà đầu tư đánh giá cao. Thông qua chỉ số này họ có thể dễ dàng đưa ra chiến lược phát triển cụ thể. Dưới đây là một số tác dụng của chỉ số YOY.
Nắm bắt được tình hình kinh doanh
Doanh nghiệp có thể xác định, phân lọc tình hình kinh doanh để đưa ra chiến lược phù hợp với thực tế. Doanh nghiệp có thể đưa chương trình khuyến mãi hấp dẫn, thay đổi đổi mẫu mã, đẩy mạnh chiến dịch quảng cáo ..Hoặc phải đưa ra hướng đi mới để doanh nghiệp phát triển.
Nhận định chỗ đứng của doanh nghiệp
Trong một lĩnh vực, nhiều doanh nghiệp cùng hoạt động, thế nhưng lợi nhuận lại khác nhau. Nhờ chỉ số YOY, bạn có thể biết được doanh nghiệp mình đang đứng ở vị trí bao nhiêu trên thị trường.
Bên cạnh đó, YOY còn giúp bạn nhận được sự suy yếu hay hưng thịnh của doanh nghiệp. Nếu thị trường đang cạnh tranh, bạn cần đổi mới chiến lược để chiếm được vị trí trong lòng khách hàng.
Đưa ra quyết định đúng đắn
Khi nắm được chỉ số YOY bạn sẽ dễ dàng lựa chọn được đối tác kinh doanh phù hợp. Ngoài ra, thông qua báo cáo tài chính, các bạn có thể phân tích, nhận định được sự phát triển của doanh nghiệp.
Và tất nhiên, chẳng ai dại gì mà đầu tư vào một doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, đang trên bờ vực phá sản. Việc đầu tư vào doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng tốt sẽ mang lại kết quả khả thi. Và chỉ số YOY chính là yếu tố giúp bạn biết công ty có làm ăn tốt hay không.
Ưu, nhược điểm khi so sánh chỉ số YOY
Mặc dù mang đến nhiều ưu điểm nhưng chỉ số YOY cũng còn một số hạn chế. Để hiểu rõ hơn về chỉ số này, các bạn hãy tham khảo ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm
- Khi so sánh chỉ số này, người ta thường bỏ qua tính thời vụ để đảm bảo sự khách quan.
- YOY giúp phân tích, đánh giá sự phát triển của doanh nghiệp để đưa ra quyết định đúng đắn.
- So sánh YOY không cần đến máy tính, dễ dàng đưa ra được con số chính xác.
Nhược điểm
- Trường hợp thời tăng trưởng âm thì kết quả không có ý nghĩa.
- Nếu chỉ tính YOY theo năm chúng ta không thể thấy được những biến động theo tháng/quý.
- Thông tin còn một số hạn chế do chỉ so sánh được các chỉ số giữa năm.
- Xu hướng được quan sát chỉ ở một giai đoạn tính toán.
Cách tính chỉ số YOY (Year On Year)
Mặc dù chỉ số YOY có ý nghĩa quan trọng với doanh nghiệp cũng như nền kinh tế của đất nước. Thế nhưng, cách tính chỉ số YOY (Year On Year) vô cùng đơn giản. Các bạn chỉ cần thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Lấy doanh thu của doanh nghiệp trong năm nay trừ doanh thu cùng kỳ năm trước.
Bước 2: Lấy phần lợi nhuận chênh lệch của năm nay chia cho doanh thu năm trước. Qua đó chúng ta có thể biết được tốc độ tăng trưởng năm nay.
Bước 3: Quy đổi kết quả ở bước 2 về dạng %, sau đó tính được chỉ số Y.
Ví dụ: Doanh số bán lẻ 5 tháng đầu của doanh nghiệp là 206 triệu. So với 5 tháng đầu cùng kỳ năm ngoái thì 5 tháng đầu năm nay tăng 3% so.
Năm trước doanh số bán lẻ 5 tháng đầu là 200 triệu. Nếu áp dụng theo cách tính trên thì ta được ( 206 -200 triệu = 6 triệu). Như vậy, so với năm trước thì năm nay tăng 6 triệu, tương ứng tốc độ tăng trưởng là 6/206 = 0,03 triệu tương đương 3%.
Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến chỉ số YOY mà các bạn có thể tham khảo. Hy vọng qua bài viết trên các bạn đã biết YOY là gì, ý nghĩa và cách tính chỉ số YOY. Việc hiểu rõ và so sánh chỉ số YOY sẽ giúp doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư đưa ra chiến lược hiệu quả.
TÌM HIỂU THÊM:
